Gepubliceerd op
dinsdag 24 januari 2023



Ik heb namelijk wel eens geweld gepleegd - Anoniem

Vandaag wil ik met jullie van gedachten wisselen over geweld. Ik vind het een moeilijk onderwerp om over te praten. Ik heb namelijk wel eens geweld gepleegd. Als ik mijn verhaal heel feitelijk breng, dan kan ik zeggen dat ik mijn zoontje van vijf een aantal keer heb geslagen. Ik heb hem wel eens te hard in zijn wieg gelegd. Een paar keer een flinke tik gegeven of hem hardhandig beetgepakt. Naar hem geschreeuwd. “Rotkind! Hou je kop dicht!”. Ook heb ik eens zó hard naar mijn man geschreeuwd, dat hij bang in een hoekje wegkroop. En niet te vergeten die keer dat ik heb gedreigd hem een klap te verkopen, in zijn gezicht heb gespuugd en een komkommer rakelings langs zijn hoofd heb gegooid.  

Ik vind het enorm confronterend om te zeggen dat ik wel eens geweld heb gepleegd. Want feitelijk is dat zo. Ik heb meerdere keren geslagen en gedreigd. Ik vergelijk mezelf wel eens met die akelige ouder of partner uit een film. De slechterik die zijn gezin verwaarloosd en zichzelf niet kan beheersen. Mocht je hiervan schrikken, dan kan ik je geruststellen dat ik niet elke week geweld heb gepleegd. En ook niet elke maand. Ik ben een aantal keer uit mijn slof geschoten. Mijn kind heeft geen blauwe plekken gehad, al kan ik me voorstellen dat hij zich erg bang heeft gevoeld.

Maar maakt het uit hoe vaak je geweld hebt gepleegd? Of hoe hard je hebt geslagen? Wat mij betreft is er geen enkele rechtvaardiging voor geweld. Ik vind dat je er alles aan moet doen om geweld te voorkomen. Met behulp van therapie heb ik veel aan mezelf gewerkt. Ik weet nu waardoor mijn boosheid getriggerd wordt en ik kan hier steeds beter mee omgaan. Ik pak op tijd mijn time-outs en kan moeilijke emoties beter verdragen. Ik leg altijd aan mijn man en kinderen uit dat mijn uitbarstingen iets met míj te maken hebben, met míjn binnenwereld en míjn coping vaardigheden. Zij kunnen hooguit een aanleiding of trigger zijn voor mijn gedrag, maar nooit de oorzaak.

Ik deel hier mijn verhaal, omdat ik heb gemerkt dat ik het erg moeilijk vind om over mijn gedrag te praten. Wanneer ik voorzichtig polste bij vriendinnen of ze ook wel eens waren uitgevallen naar hun kind, bleef het opvallend stil. Ik heb zelfs nooit durven zeggen dat ik ruw heb gedaan naar mijn man. Ook duurde het een tijd voordat ik in therapie vertelde dat ik mijn kind had geslagen. Vanwege de meldplicht Huiselijk Geweld was ik ontzettend bang dat een instantie zoals Jeugdzorg of Veilig Thuis zich ongevraagd met mijn gezin zou gaan bemoeien, een ongenuanceerde stempel op ons zou drukken of zou bepalen hoe ons leven eruit zou moeten zien. Waarschijnlijk doe ik menig hulpverlener hiermee te kort. Toch is dit het beeld dat ik heb. En ik vermoed dat dit beeld ook bij veel anderen leeft, aangezien zo weinig over geweld wordt gesproken. Hoeveel mensen ken jij, die tegen jou hebben gezegd: ‘Goh, vandaag had ik echt een rotdag. Ik heb uit frustratie mijn kind geslagen’. Of: ‘Ik had zo’n ruzie met mijn man, ik heb hem een flinke optater verkocht’.

Heb jij wel eens geweld gepleegd? En aan wie heb je dat verteld?

Hoe zou je reageren, als een vriend tegen jou zegt dat hij geweld heeft gepleegd? Of is geslagen?

Het is best raar dat we zo weinig over geweld praten, gezien het feit dat zestig tot negentig procent van alle peuters wel eens een tik krijgt[1]; één op de vijf jongeren tussen 16 en 24 jaar te maken krijgt met huiselijk geweld en 5,5 procent van de volwassenen slachtoffer wordt van huiselijk geweld[2].

Volgens mij zit er een ontzettend groot taboe op geweld. Ik ben in ieder geval bang voor het oordeel dat anderen over mij hebben. Vandaar dat ik mijn verhaal anoniem deel. Stukje bij beetje probeer ik voor mezelf dit taboe te doorbreken. Door over mijn gedrag te praten, heb ik geleerd dat ik niet de enige ben. En dat mijn gedrag, hoe vervelend ook, menselijk is en ook bij anderen regelmatig voorkomt.

Ik heb veel over geweld nagedacht, zowel persoonlijk als beroepsmatig. Ik wil de gevolgen van ernstig of langdurig geweld niet bagatelliseren. Deze kunnen enorm zijn. Daarnaast denk ik dat we met elkaar geweld groter maken dan het is. Dat doen we door de dader- en slachtofferrol uit te vergroten in films, de media, in voorlichtingsmateriaal of in gesprek met elkaar. Waarom is het een doodzonde als een man zijn vrouw slaat, terwijl we heel anders naar twee vechtende kinderen kijken? Naarmate we ouder worden, zouden we ons ‘volwassen’ en geweldloos moeten kunnen opstellen. Maar is dat reëel? Worden we niet allemaal wel eens getriggerd? In welke mate gunnen we elkaar een misstap?

Zolang we een sterk oordeel hebben over geweld en spreken in termen van daders en slachtoffers, zal het moeilijk blijven om dit taboe te doorbreken. En om de juiste hulp te bieden aan iedereen die dit nodig heeft.

Wanneer iemand zich verliest in agressie, heeft hij een hulpvraag. Voor mij betekent dit dat ik het nodig heb dat iemand laat merken dat hij me begrijpt en me helpt een time-out te pakken. Van mijn kinderen kan ik dat natuurlijk niet verwachten, wat maakt dat ik zelf wil leren om mijn emoties te reguleren. Ik geloof dat vrijwel alle mensen die geweld plegen, op dat moment de weg kwijt zijn. Zij voelen zich bang, boos of machteloos en reageren hierop met agressie. Hoewel iemand alleen zélf zijn gedrag kan veranderen, is het mijn wens dat iemand die geweld pleegt, zich veilig en gesteund voelt om samen met een ander naar oplossingen te zoeken. Een oordeel over hoe slecht zijn gedrag is of hoezeer hij een ander heeft beschadigd, is daarbij niet behulpzaam. Dát zijn gedrag ‘verkeerd’ is, hoef je er niet ‘in te wrijven’. Samen kijken naar een betere emotieregulatie, durven erkennen dat iedereen maar mens is, creëert verbinding en dankbaarheid.

Zonder dader is er geen slachtoffer, dat is helder. Kunnen we ook zien dat een slachtofferrol losstaat van een dader? Ik denk dat geweldplegers niet verantwoordelijk zijn voor de emoties van slachtoffers. Slachtoffers hebben alle recht om boos te zijn, óók op een geweldpleger. Iedereen voelt wat hij voelt, dat weet ik als geen ander. Geweld brengt nou eenmaal pijn en angst met zich mee. Daarnaast denk ik dat elk mens kan leren om geweld niet persoonlijk op te pakken, om gedachten daarover minder serieus te nemen en emoties te doorleven. Kunnen we zien dat geweld in werkelijkheid geen betekenis heeft? Wanneer dit lukt, is een slachtoffer geen ‘slachtoffer’ meer, maar iemand die krachtig en met veel liefde en vertrouwen in het leven staat.  

Voor mij is er genoeg werk aan de winkel, zowel op het gebied van emotieregulatie als vergeving. Ik hoop dat mijn verhaal jou helpt om over jouw zorgen te praten en mild te zijn naar jezelf en een ander.

 

(Schrijfster is bij ons bekend)  
[1] https://www.jmouders.nl/slaan-is-slecht-maar-de-praktijk-is-anders/
[2] https://www.nji.nl/cijfers/huiselijk-geweld