Gepubliceerd op
Monday 4 July 2022



Ik snap best dat instanties denken: daar komt weer zo’n jong meisje dat een kind heeft gemaakt en die niet wil werken. Maar zo is het niet altijd.

Van het kastje naar de muur en weer terug

Op je zeventiende moeder worden, hoort meestal niet bij je toekomstplannen. Het overkwam de nog thuiswonende Jayla Christ uit Buchten (Sittard). Net nadat haar relatie van 1,5 jaar met haar vriend tot een einde kwam, bleek dat ze ruim 12 weken zwanger was. Ze besloot moeder te worden. Zonder de pappa. Maar gelukkig mét haar ouders als grote steun en toeverlaat. Zo’n 5 maanden later werd zoontje Jordan geboren. De tijd op de roze wolk duurde niet lang, want het viel op dat hij zich anders ontwikkelde dan leeftijdsgenootjes. Hij blijkt een aandoening te hebben waarvan de diagnose nog steeds niet bekend is. Jayla is dag en nacht in de weer met haar zoontje. Werken of naar school gaan, lukt niet. Lees het verhaal van de jonge moeder en haar frustrerende zoektocht van 2,5 jaar door instantieland.  

Geschreven door Sylvia Beugelsdijk


Op een ander moment gegund
“Ik was 17 en zat nog op de middelbare school in België. Met mijn vriend had ik het net na 1,5 jaar uitgemaakt, toen ik erachter kwam dat ik al meer dan 12 weken zwanger was. Dat was schrikken. Maar dat duurde niet lang. Mijn ex heb ik het natuurlijk laten weten, maar hij wilde niets met de zwangerschap en zijn kindje te maken hebben. En toch heb ík er juist heel bewust voor gekozen het te houden. Met hulp van mijn ouders. Zij waren gelukkig niet boos. Ze hadden het mij alleen op een ander moment gegund. 

Onderzoeken. Onderzoeken. Onderzoeken.
Na 35 weken zwangerschap is mijn zoontje Jordan in het ziekenhuis in Maastricht geboren. Een mooi en lief mannetje. Ik was meteen verliefd op hem. Er leek in eerste instantie niets aan de hand. Maar eenmaal thuis, begonnen wat dingen op te vallen. Hij ontwikkelde zich anders dan zijn leeftijdsgenootjes. Vanaf dat moment is het balletje gaan rollen. Ziekenhuis in, ziekenhuis uit. Onderzoeken. Onderzoeken. Onderzoeken. En nu 2,5 jaar verder hebben we nog steeds geen diagnose. Het is gelukkig een vrolijk mannetje. Hij brabbelt een beetje en zegt een paar woordjes, zoals mamma, opa en oma, eten. Staan, lopen of zitten kan hij nog niet, maar hij oefent heel veel bij de fysiotherapeut. 

Er is geen begeleiding
Ik werkte vóór mijn zwangerschap bij de JUMBO en ging ziek uit dienst. Begin dan maar eens te zoeken bij het UWV. Ik had er totaal geen verstand van. En begeleiding was er niet. Wat moet ik opsturen? Hoelang moet ik wachten? Wat moet ik precies melden? Geen idee. Nu ben ik gelukkig niet iemand die snel in de stress raakt, maar als je niemand hebt die je kan helpen wat moet je dan? Het is me uiteindelijk gelukt een WW-uitkering te krijgen. Maar hier kan ik moeilijk van rondkomen. En omdat ik zelf een aandoening aan de rug heb – waarmee ik al heel mijn leven rekening moet houden – dacht ik in aanmerking te komen voor een Wajong-uitkering. UWV wilde medische stukken zien; binnen 30 dagen. In eerste instantie hadden ze me dat niet aangegeven. Daarom kwamen de stukken te laat binnen vanuit het ziekenhuis, want die hadden 30 dagen verwerkingstijd nodig. De eerste aanvraag was daardoor mislukt. Als ik dat had geweten, was ik voorbereid en was dit niet gebeurd.

Van het kastje naar de muur en weer terug
Een tweede poging dan maar. UWV wilde nu óók stukken van de huisarts zien. De huisarts zei: UWV moet een verzoek tot informatieverstrekking opsturen. UWV zei: Jij hebt recht op je eigen papieren, ook zonder zo’n verzoek. Zo bleven ze mij maar doorverwijzen naar de ander. Om gek van te worden. Dus ook de tweede en later nog een derde poging zijn mislukt. In december word ik 21. Dan geldt er een andere regeling. Want mijn ouders zijn dan officieel niet meer financieel verantwoordelijk voor mij. Dat blijkt – achteraf dus – mede de reden te zijn waarom het aanvragen van een Wajong-uitkering mislukte. Ik ga dan nog een keer proberen een gedeeltelijk arbeidsongeschiktheidsuitkering aan te vragen. Het is heel veel zoeken en uitzoeken. Je hebt recht op dingen, maar dat weet je niet, want er wordt veel informatie achtergehouden. Dat is mijn ervaring.

Ik ben er bijna aan onderdoor gegaan
Het begrip bij het UWV is ver te zoeken. Ik had al heel veel stress doordat ik én tienermoeder ben én Jordan een ontwikkelingsachterstand heeft. Vooral het eerste jaar was daardoor een en al onzekerheid. Veel uren slaap kreeg ik in die tijd niet. En dan vragen ze je doodleuk om te gaan werken, te solliciteren of terug naar school te gaan. Ik kan veel hebben, maar toen ben ik er bijna aan onderdoor gegaan. De reactie van UWV hierop: er wordt veel gesjoemeld. Vandaar dat het zo moeizaam gaat allemaal. En ik snap best dat instanties denken: daar komt weer zo’n jong meisje dat een kind heeft gemaakt en die niet wil werken. Maar zo is het niet altijd. Ga alsjeblieft het gesprek aan zónder oordeel. Dat zou enorm helpen. 

Je wordt er zo onzeker van
Pas ben ik naar de GGD geweest op keuring. Daarna heb ik 9 weken moeten wachten op het advies van de arts. Ik had het niet meer. Heb zelf 2 keer gebeld om te vragen waar het advies bleef. Of ik het misschien gemist had. Want ik was heel bang dat ze mijn uitkering zouden intrekken als dit te laat binnenkwam. Je wordt er zo onzeker van. Het zou helpen als ze je vertellen wat je precies kunt verwachten en wanneer. 

Laat meer menselijkheid zien
Het kan ook anders. Een mevrouw bij Sociale Zaken in Sittard was zo fijn en geïnteresseerd. Zij belde me zelf om te vragen hoe het gaat. Ik kon haar altijd bellen voor advies. Zo kan het dus ook. Ik zou andere instanties op willen roepen: begeleid mensen die ‘aan de balie’ komen. Laat meer menselijkheid zien en denk alsjeblieft mee. En tegen jongeren die hetzelfde ervaren als ik, zeg ik: schaam je niet om dingen te vragen of door te drammen. Laat je niet wegjagen en zeker niet ontmoedigen. Blijf dicht bij jezelf. Maak je eigen keuzes. Niet twijfelen. Gewoon doen. En als het kan: praat met mensen die hiermee ervaring hebben.”